Het project wordt uitgevoerd in de Cité Van Belle in Saint-Nicolas (Luik), ter vervanging van 2 gebouwen die stabiliteitsrisico’s vertonen (bodeminstabiliteit). Deze tuinwijk uit de jaren 1920 is georganiseerd rond een uiterst gestructureerd, gesloten blok, dat geritmeerd wordt door de strikte herhaling van typegebouwen (blok van 4 semi-vrijstaande woningen). Deze rigoureuze herhaling is verre van monotoon, ze creëert een grote harmonie, geeft kalmte en rust en wordt door geen enkel “vreemd lichaam” verstoord.
De architectuur van de gebouwen is rationeel, sober, efficiënt, lijkt streng tot zelfs sober. Maar bij een aandachtigere observatie blijkt er een veelheid aan details en subtiele uitvoeringen aanwezig te zijn, die aan de gebouwen een zekere poëtische uitstraling geven.
In de gegeven context is een discrete aanpak vereist.
Het programma vereiste de bouw van 8 sociale woningen, waaronder 3 PBM’s en een speeltuin voor de kleinsten. Stonden te onzer beschikking: 3 lege bouwpercelen (gesloopte huizen), waarvan 2 zij-aan-zij gelegen (±1300m²) en 1 geïsoleerd (±1000m²). De verdeling van het programma op de site en de typologie van de woningen werden overgelaten aan de voorkeur van de bouwheer.
Onze aanpak bestond erin:
1) De geschiedenis en de ontwikkeling van de woonwijk Van Belle te begrijpen.
2) De kwaliteit van de gebouwde context te observeren, te analyseren en te erkennen om er de eigenheid en schoonheid van te doorgronden.
3) De gevolgen van de sloop van vervallen gebouwen en vooral de mogelijkheden van de nieuwe ruimte in kaart te brengen, rekening houdend met de inzet van het programma en de wensen van de bouwheer.
4) In de gegeven context discreet te werk te gaan: door de waarde van het bestaande te verhogen en er een nieuwe dynamiek aan te geven.
Ons voorstel was:
1) om de lege kavel in te vullen en de schade aan de mazen van de woonwijk te herstellen door een nieuw gebouw in te planten dat de typologie van de lokale bouwstijl (grootte, toonzetting, ramen, …) en de beschuttende functies strikt respecteert: 4 semi-vrijstaande woningen GLV +1 met privé-tuinen.
2) om de ligging aan de rand van de woonwijk (en tegenover bestaande collectieve infrastructuren), de oppervlakte en de helling van de 2 semi-vrijstaande percelen te benutten om er een gebouw met 4 appartementen en een speeltuin te realiseren. Het gebouw is ingedeeld in 4 appartementen op hetzelfde niveau (inclusief 3 PBM’s), 2 op de gelijkvloerse verdieping en 2 op de bovenverdieping (toegankelijk via een platform).
3) om dit nieuwe gebouw haaks op de weg en de bestaande inplantingslogica te plaatsen. In overeenstemming met de 2 aangrenzende blokken, wordt zodoende een ruime en extraverte openbare buitenruimte afgebakend en gecreëerd. In deze ruimte bevindt zich de speeltuin.
4) om de bestaande steeg te verlengen die van de ene naar de andere kant van de woonwijk loopt maar die onderbroken was (doodlopende weg) ter hoogte van de dubbele percelen. Door de steeg opnieuw te verbinden met het openbare domein, via een verlenging tot de nieuwe speeltuin en via een uitbreiding naar het speelplein voor jongeren (agora) aan de andere kant van de straat, blazen we een nieuwe dynamiek in de woonwijk, waardoor deze toegankelijker wordt voor haar onmiddellijke omgeving en dus minder angst opwekt.
Met deze combinatie van doordachte indeling en ingehouden architectuur (geïnspireerd op de bestaande gebouwen, waarvan ze de kenmerken op een hedendaagse manier herinterpreteert), willen we deel uitmaken van de geschiedenis en de ontwikkeling van de Cité Van Belle en er de onvergankelijkheid van bestendigen.